Pagbabasa, Pagsusulat, at si Hesus.

Kung nakita mo na ang bantog na iskultura ni Moises na ginawa ni Michelangelo noong 1515, maaaring napansin mo ang isang kakaibang detalye—dalawang sungay na lumalabas mula sa kanyang ulo, sa itaas ng kanyang noo. Para sa mga modernong manonood, maaaring ito ay tila kakaiba, ngunit hindi nag-iisa si Michelangelo sa paglalarawan kay Moises sa ganitong paraan. Maraming mga alagad ng sining noong Medieval at Renaissance ang gumuhit sa kanya na may sungay.
Bakit ganito ang kanilang paglalarawan? Ang sagot ay nasa isang pagkakamali sa pagsasalin ng Bibliya. Ayon sa Lumang Tipan, nang bumaba si Moises mula sa Bundok ng Sinai, ang kanyang mukha ay nagliliwanag matapos niyang makapiling ang Diyos (Exodo 34:29). Ngunit ang salitang Hebreo para sa "nagliliwanag" ay qaran, na may kaugnayan din sa salitang nangangahulugang "sungay." Nang isinalin ni San Jerome ang Bibliya sa Latin—na kilala bilang Vulgata—tinanggap niya ito nang literal, kaya’t nailarawan si Moises na may sungay sa halip na may mukhang nagliliwanag sa banal na liwanag. Dahil dito, maraming alagad ng sining ang nagpatuloy sa ganitong maling interpretasyon sa kanilang mga obra.
Ang maling pagkaunawa ay hindi lamang makikita sa kasaysayan ng sining kundi maging sa Kasulatan mismo. Sa Mga Gawa 3:1-10, matapos pagalingin ni Pedro ang isang lalaking hindi nakalakad mula pagkasilang, kinausap niya ang mga Israelita at itinama ang kanilang maling pananaw kay Hesus. “Pinatay ninyo ang May-akda ng Buhay,” matapang niyang sinabi, “ngunit binuhay Siya muli ng Diyos mula sa mga patay” (tal. 15). Ipinaliwanag niya na ang pagdurusa at kamatayan ni Hesus ay katuparan ng mga hula ng mga propeta (tal. 18). Maging si Moises ay nagpahayag na darating ang Mesiyas (tal. 22), ngunit marami ang hindi ito naunawaan.
Kung paanong si Moises ay maling naipinta sa sining dahil sa isang maling pagsasalin, ganoon din na hindi naunawaan si Hesus noong Kanyang panahon—ang Kanyang tunay na pagkakakilanlan ay nasa harapan na nila ngunit hindi nila nakita. Gayunman, tiniyak ni Pedro sa mga tao na may pag-asa pa. Ang himalang kanilang nasaksihan ay naganap “dahil sa pananampalataya sa pangalan ni Hesus” (tal. 16), at ang ganitong pananampalataya ay may kakayahang magbigay-buhay at pagbabago.
Ang mensaheng ito ay totoo pa rin sa ating panahon. Kahit gaano natin hindi nauunawaan si Kristo noon o anuman ang ating mga nagawang pagkakamali, Siya ay laging handang tanggapin tayo. Ang May-akda ng Buhay ay handang magsulat ng bagong simula para sa sinumang lumalapit sa Kanya nang may pananampalataya.