Isang Nakakatakot na Bagay

“Isang nakakatakot na bagay / ang mahalin ang maaaring maantig ng kamatayan.” Ito ang unang linya ng isang tula na isinulat mahigit isang libong taon na ang nakalilipas ng Judiong makata na si Judah Halevi, at isinalin sa ika-dalawampung siglo. Ipinaliwanag ng makata kung ano ang ugat ng takot: “ang magmahal… / At, oh, ang mawalan.”
Sa aklat ng Genesis, nasaksihan natin ang isang malalim na pagpapahayag ng damdamin—isang banal na pagbuhos ng kalungkutan—nang mawala ni Abraham si Sarah, ang kaniyang pinakamamahal na asawa. Payak ngunit makahulugan ang sabi sa Genesis 23:2: “Si Abraham ay nagluksa para kay Sarah at umiyak sa kaniyang pagkawala.” Bagaman simple ang mga salita, dala nila ang bigat ng isang buong buhay ng pagmamahalan, pagsasama, pagsubok, at katuparan ng mga pangako. Matagal na panahon ang kanilang nilakbay na magkasama, puno ng pananampalataya, kabiguan, paghihintay, at himala. Si Sarah, ang matandang babaeng minsang tumawa sa di makapaniwalang balita na siya’y magkakaanak (Genesis 18:11–12), ay lumuha rin ng sakit at tuwa nang isilang niya si Isaac, ang anak ng pangako. Ang kaniyang kamatayan ay hindi lamang wakas ng isang buhay, kundi pagtatapos ng isang kabanata ng istoryang pinuno ng katapatan ng Diyos.
Ang ganitong banal na pagdadalamhati ay umaabot hanggang sa Bagong Tipan, kung saan makikita natin ang isa pang payak ngunit napakalalim na talata: “Tumangis si Jesus” (Juan 11:35). Sa libingan ng Kanyang kaibigang si Lazaro, ang Anak ng Diyos ay lumuha—luha ng pagkalungkot, habag, at pag-ibig. Ang lalim ng kalungkutan ni Jesus ay nagpapakita na ang magmahal ay may dalang panganib ng matinding sakit, sapagkat ang pagmamahal ay nag-uugnay sa atin sa mga bagay na pansamantala at marupok sa mundong ito. Gaya ng isinulat ng sinaunang Judiong makata na si Judah Halevi, “Isang nakakatakot na bagay ang mahalin ang maaaring maantig ng kamatayan.” Para bang ang pag-ibig ay “isang bagay para sa mga hangal”—sapagkat sino nga ba ang gugustuhing magmahal kung may panganib na masaktan? Ngunit sa parehong tula, tinawag din niya ito bilang “isang banal na bagay,” at totoo nga iyon—lalo na para sa mga ang buhay ay “nakatagong kasama ni Cristo sa Diyos” (Colosas 3:3).
Tayo ay nabubuhay at nagmamahal sa isang mundong hindi maiiwasan ang pagkawala. Nawawalan tayo ng asawa, anak, magulang, kaibigan, maging ng mga alagang hayop na naging kaagapay natin sa tahimik na mga sandali. Ang magmahal ay ang buksan ang ating sarili sa sakit ng pamamaalam. Ngunit sa gitna ng pagdadalamhati, nararanasan natin ang tinatawag ng ilan na “masakit na kagalakan”—isang lungkot na punô ng pag-ibig, na sabay na sumasakit at nagpapagaling. Ito ang tunay na kahulugan ng pagiging tao.
Ngunit para sa mga nananampalataya kay Jesus, hindi kalungkutan ang katapusan ng kuwento. Pansamantala lamang ang ating pag-iyak. Gaya ng isinulat ni David sa Awit 30:5, “Ang pagluha ay maaaring tumagal sa buong gabi, ngunit ang kagalakan ay dumarating sa umaga.” Maaaring mahaba at madilim ang gabi, ngunit tiyak ang pagsikat ng araw. Hindi tayo iniwan ng Diyos sa ating dalamhati nang walang pag-asa. Ang ating Ama ay kasama natin sa paglalakbay sa lambak ng pagdadalamhati at nangako ng kagalakan sa dulo nito.
Tayo ay maaaring umiyak, ngunit may pag-asang kasama. Sapagkat kay Cristo, kahit ang pagkawala ay nagiging lupa kung saan maaaring sumibol ang pag-asang nagmumula sa muling pagkabuhay.